تحول در معنا و مفهوم امنیت ملی

بازدید 940 زمان 2016/09/17 کد خبر 67

دکتر سید ناصر علوی فر بقا و پایداری هر ملتی متأثر از عوامل متعددی است که در این راستا، مقوله امنیت ملی یکی از اصلی …


دکتر سید ناصر علوی فر

بقا و پایداری هر ملتی متأثر از عوامل متعددی است که در این راستا، مقوله امنیت ملی یکی از اصلی ترین و مؤثرترین آن بشمار می رود. جستجوی امنیت ملی یکی از مهمترین محرکهای فعالیت بشر است. این کشش با جوهره انسان پیوندی ناگسستنی دارد. مهمترین نیاز هر جامعه، اعم از یک طایفه، قبیله، قوم یا یک کشور، تأمین امنیت آن است. برخی از دانشمندان بر این باورند که مفهوم امنیت ملی از اساسی ترین مفاهیمی است که بر حساسیت سیاسی یک ملت تأثیر می گذارد و حتی عده ای از ایشان فلسفه وجودی دولتها را در حفظ امنیت و پاسداری از حریم آن عنوان کرده اند؛ به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، این مفهوم توجیه کننده بسیاری از حرکتهای ملی و فراملی بوده است. کشورها به بهانه امنیت بارها دست به جنگ زده، صلح نموده، موافقت نامه امضا کرده، وارد ائتلاف شده یا از آن خارج گردیده اند. پس می توان چنین نتیجه گرفت که مفهوم امنیت همزاد جوامع انسانی کوچک و بزرگ بوده است.

مفهوم امنیت طبعاً مفهوم جدیدی است که با پیدایش پدیده دولتهای ملی در دوران معاصر معنا حاصل نموده. امنیت ملی از نظر لغوی به معنای آزادی از ترس و فقدان خطر خارج، تعریف شده است. امنیت ملی پدیده ای ذهنی است زیرا درک و تلقی انسانها از امنیت با یکدیگر متفاوت می باشد.

امنیت ملی به مفهوم جامع و امروزی آن وجود شرایط یا انجام اقداماتی است که یک کشور را در برابر تهدیدات و اعمال نفوذ دشمنان داخلی و خارجی مصون نگهدارد. منظور از امنیت ملی، حفاظت سرزمین در برابر هرگونه تجاوز، تهدید به تجاوز و خطرات داخلی و خارجی بوده و مفهوم تجاوز نیز دربرگیرنده تجاوز سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، تبلیغاتی و نظامی است.

آنچه که در مفهوم امنیت ملی تسری پیدا می کند، مقوله قانون و امنیت است. قانون و امنیت دو مفهوم مهم و با معنا در اداره یک نظام سیاسی است. رابطه میان این دو مفهوم بیشتر یک رابطه یک سویه است؛ به این معنا که همواره قانون در خدمت امنیت بوده و امنیت خود را بر قانون تحمیل کرده است. در این چارچوب همواره قوانین متعددی برای تأمین امنیت وعموماً با مرجع دولت یا رژیم سیاسی وضع گردیده است. اما ازسوی دیگر، امنیت همواره به معنای یک حالت یا وضعیت خاص و ویژه تلقی شده وعمدتاً ازمشروعیت قانون گریزی برخوردار بوده است. ضمن اینکه اصطلاح امنیت از حیث نظری و تجربی، به یک اندازه ابهام آمیز است که آیا امنیت، یک هدف، یک موضوع کاری، یک مفهوم، یک برنامه پژوهشی و یا یک رشته منظم علمی است؟

در نظام جهانی امروز و در نگاه اول، مفهوم امنیت بین المللی برای توصیف امور امنیتی مناسبتر از همه است اما مقایسه تعاریف و مفاهیم سنتی و جدید از امنیت نشان می دهد تا چه اندازه مفهوم امنیت دچار تحول شده است؟

مسأله امنیت با وجود قدمت دیرینه اش همواره یکی از مهم ترین مسائل در مملکتداری و یکی از پیچیده ترین مسائل در بیان مباحث علم سیاست و روابط بین الملل بوده و به همین خاطر همواره یکی از مسائل مورد توجه سیاستمداران و اندیشمندان بوده است. در طول تاریخ، امنیت را با منبع نا امنی تعریف کرده اند که در این جا تحت عنوان مفهوم سنتی از امنیت مورد بحث قرار می گیرد. در مفهوم سنتی، امنیت داخلی و بین المللی برخاسته از اندیشه های واقع گرایی در سیاست بین الملل می باشد.



خبر های مشابه تحول در معنا و مفهوم امنیت ملی

خبر مشابه وجود ندارد

آخرین اخبار و مقالات